Mart Stel Poëzie
Gedichten - Bundels - Nieuws - Activiteiten - Achtergronden
de flaptekst
Tussenland is de uitkomst van een jaar lang onderzoek naar de ruimte in onszelf, met fotokunst van Anneke Balvert en poëzie van Mart Stel .
Wat is die ruimte als je losraakt van wat vast leek, of als iets dat dicht was openbreekt? De ruimte waarin je niet weet waar je naartoe gaat. De ruimte die onzeker maakt, maar ook verleidt en intrigeert. De ruimte die je liever mijdt, maar die tegelijk blijft trekken.
Of is een 'tussenland' misschien de enige continue staat van zijn? Misschien wel meer dan ooit? Zijn we in onze uiterlijke vastigheid eigenlijk los van binnen en is de 'twilightzone' gewoon? En is die ruimte dan misschien een nieuwe vrijheid?
Lees, kijk en zoek mee in 34 tastende en schurende combinaties van beeld en gedicht. De weerslag van een bijzondere ontmoeting tussen twee beschouwende kunstenaars.
Anneke Balvert werkt als beeldend kunstenaar in Amsterdam. Ze maakt collages en bewerkt foto's tot nieuwe beelden. Daarmee won ze de eerste prijs bij Fotogram 2016. www.annekebalvert.com
Mart Stel dicht tussen de bedrijven door sinds zijn zestiende. Vaak met beelden als inspiratie. Zo nu en dan publiceert hij zijn gedichten. Je kunt hem volgen op facebook in instagram
De Verkoop
Tussenland is rechtstreeks bij de makers te koop voor de kostprijs van de productie- en verzendkosten á €19,50.
Daarnaast is de bundel verkrijgbaar bij bol.com voor €29,50. (incl kosten voor uitgeverij en distributie). Kijk hier voor de link.
Als je de bundel rechtstreeks bij ons wil bestellen stuur dan een email naar info@martstelpoezie.nl Of via het reactieformulier bij 'Contact' . Vermeld daarbij het aantal bundels dat je wil hebben en het adres waar deze naartoe moet(en).
Maak tegelijk €19,50 (eventueel maal het aantal bundels dat je wil bestellen) over naar bankrekening:
NL59 INGB 0000 833740
t.n.v. M. Stel. onder vermelding van: 'Bestelling Tussenland'. Plus je naam en postadres.
Bij voorbaat dank voor je interesse,
mede namens Anneke Balvert,
Mart Stel
drie Beeld-gedicht-combinaties uit tussenland
Wie in je is
Je zegt niet veel,
je zwijgen spreekt voor zich
vind je, kijkend
naar hoe waarheid wordt bedekt
met sluiers van belangen,
met macht, gevangen in nikabs,
met mantels van verlangen
Je hebt geen taal meer
voor de leugens van de dingen,
de lijm die is vergaan;
voor de uitgewreven vlek
van tanende herinnering
Je registreert
de naaktheid van wie in je is
onder de schillen
van je niet te vangen zelf
met afgedekte vrouwenogen,
met door de tijd gedoofde lens,
met zachte glans van mededogen
Uit: Tussenland, 2017
Beeld: Cecile , Anneke Balvert
Niet meer
Een raam te sluiten,
een deur dicht en niet weer op een kier,
niet opnieuw te luisteren
Of hoe elk gevoerd gesprek voelt
als je vingers langs een hek,
of als stenen neer te leggen
op hun zelfde plek
Het blauw te zien, het schemergroen,
door weggewreven vuil
van een gebarsten ruit
De kunst vooruit te kijken
en wat je mist
in lichtheid te vergeven,
te laten wat het is
Uit: Tussenland, 2017
Beeld: No more , Anneke Balvert
STIJGWIND
Soms tipt je voet even een top
en slipt het gras tussen je tenen,
je lichte jurk ademt de zon,
je benen vrijen met de wind,
je glijdt alweer, gedragen op wat komt,
in duikvlucht soms,
voorzichtig balancerend
Je voelt eens langs de rand,
waar afgekalfd het zand wegsloeg,
en lacht om wat het achterliet,
is neergestort, in zee verdwenen
Los draaiend om je as
zoals je soms een zeehond ziet,
zweef jij nu
zoals een vrouw kan zweven
Boven de kruinen van het land
laat je je leiden
door wat niet tastbaar is,
maar toch zo krachtig,
dat je durf hebt voor de val,
om op je vleugels over strand
en branding,
koppen van de zee te scheren
Uit: Tussenland, 2017
Beeld: Dance in the wind , Anneke Balvert
Tussenland, Het ontstaan
De ontmoeting
Najaar 2015. Mijn leven raakte op drift. Mijn relatie draaide -ondanks ons- krakend vast. Net als het bureau waarvoor ik werkte.
Het was in die periode dat ik via facebook op de beelden, de bewerkte foto's, van Anneke Balvert stuitte. Ik vond ze meteen intrigerend.
Donker. Vaag. Mysterieus. Meestal niet meteen te begrijpen. En soms ook na een tijd nog niet. Ze leken iets te verbergen. Of te onthullen. Of iets ertussenin.
Ze inspireerden mij meteen tot poëzie. Dat doet beeldende kunst vaker, maar deze beelden raakten meteen op een diepere manier mijn dichterlijke snaar. Misschien had het met mijn losgeslagen levensgevoel te maken. Achteraf zou het een verklaring kunnen zijn.
Ik vond de foto's van Anneke zo bijzonder, dat ik zin kreeg om me een langere tijd dichtend op haar werk te richten. Dat was een al oudere droom, een serie gedichten schrijven bij een reeks beelden van een aansprekende kunstenaar. Maar misschien was het in deze fase uit een onbewust verlangen naar houvast. Misschien daarom juist bij deze beelden die zelf op drift leken.
Hoe dan ook, ik schreef een eerste gedicht bij een van de bewerkte foto's van Anneke en stuurde die haar toe. Wat zou ze ervan vinden en of ze in was voor meer?
De uitwisseling
En zo kwam onze samenwerking op gang. Anneke bleek mijn associaties bij haar foto's te waarderen. Het was het begin van een gaandeweg een vruchtbare interactie. Na een tiental gedichten en soms korte uitwisseling daarover, maakten we een afspraak voor verdere kennismaking.
Over relaties ging het natuurlijk. En over haar werk en de ontstaansgeschiedenis daarvan. En ook over wat haar beelden met mij deden en de manier waarop ze zich vertaalden in mijn poëzie. Zat daar nu gaandeweg ook een patroon in? Was er verbinding met de grondthema's voor Annekes kunst?
Het bleek dat voor Anneke het gevoel van 'los' te zijn een belangrijke inspiratie was, met deels daarbij ook het meer melancholische 'lost' als Engels voor verloren. Iets verloren zijn? Iets materieels? Of eerder iets persoonlijks in het verleden? Jezelf soms ook verloren voelen?
Het raakte mij beslist en ik herkende er een deel van mijn eigen 'losse' gevoelstoestand in. Maar meteen kwam in ons gesprek ook het tegenhangerwoord 'vast' naar voren, met evengoed positieve en negatieve belevingen daarbij.
Ja, vonden we, ons beider werk en de ontmoeting daarin ging over los en vast. En over de overgang van vast naar los. Met wisselende emoties daaraan verbonden. Soms het gevoel daarbij 'lost' te zijn.
Vast - Open - Los - Dicht
Het was een mooie eerste ontmoeting. Het gaf meteen extra richting aan een aantal gedichten die volgden. En ook aanleiding tot volgende gesprekken. Daarin kreeg onze zoektocht gaandeweg meer diepgang en profiel.
Er kwam naast de as van vast en los nog een tweede dimensie bij. Die van open en dicht. We ervoeren dat we beiden in onze levens soms 'dicht' raakten van ervaren verlies en verdriet daarover. Maar daarbij soms ook onwaarschijnlijk 'open' stonden. Meer dan in de periode voor de grote veranderingen in onze levens, toen alle tamelijk vast lag en overzichtelijk was.
Blijkbaar gaven de overgangen juist ook nieuwe ruimte voor ontdekking en voor bevrijding en vernieuwing. We besloten dat onze artistieke ontmoeting en uitwisseling ging over het kruispunt tussen los en vast en open en dicht. De werktitel voor wat een gezamenlijke bundel ging worden was geboren. En combinaties van gedichten en beelden begonnen een plek op dit assenstelsel te krijgen.
De bundel 'Tussenland'
En zo ontstond gaandeweg de indeling welke de bundel uiteindelijk gekregen heeft.
Een eerste deel van combinaties gaat vooral over de spanning tussen 'los en dicht'. Het tweede deel speelt met name tussen vast en open. En in het derde deel bestrijken we het hele veld van 'vast, los, open en dicht' en de voortgaande verandering en overgang daarin.
Toen de bundel op hoofdlijnen klaar was kwam de werktitel ook in beweging. Die paste niet als ‘vlag’. Bleek te statisch. Was alleen als onderlegger te gebruiken, als baken in het landschap waarin de bundel zich afspeelt.
De uiteindelijke benaming van ons boek bleek al in de bundel te staan. Tussenland werd daarmee meteen het titelgedicht. Het beeld waardoor het ontstond siert nu de omslag.
In
Tussenland
is alles in beweging.
Geniet ervan.
Mart